Introductie
De inzet van netwerken en consortia rondom onderzoek in de zorg creëert meer mogelijkheden om beter en meer toepasbaar onderzoek te doen en onderzoeksresultaten sneller te kunnen implementeren. De Federatie Medisch Specialisten en ZonMw willen in samenwerking met de wetenschappelijke verenigingen de realisatie van netwerken faciliteren, waarbij zij netwerken zien als geformaliseerde samenwerkingsverbanden tussen onderzoek en praktijk. Zoals ook in het rapport Nut en Noodzaak van netwerken (2016) wordt geformuleerd, is het noodzakelijk dat alle betrokken partijen bereidheid en commitment tonen om tot dergelijke vruchtbare samenwerkingsverbanden te komen. En dat de wil en bereidheid ontstaat om zich aan zulke netwerken te committeren en gezamenlijk afspraken te maken over onderzoeksvragen die echt van belang zijn. Ook moeten de samenwerkingsverbanden voldoende tijd en middelen hebben om de beoogde resultaten voor de kwaliteit van zorg en preventie te behalen.
Iedereen is zich ervan bewust dat dit proces van netwerkvorming met deelname van meerdere partijen uit verschillende domeinen complex is en gepaard gaat met vallen en opstaan. Om in deze samenstelling tot succesvolle netwerkvorming te komen moet continu worden geleerd en vernieuwd. Belangrijke kennis die wordt opgedaan tijdens het proces van netwerkvorming dient te worden gedeeld zodat er een lerende omgeving ontstaat tussen deelnemers aan de netwerken. Echt leren gaat daarbij om daadwerkelijk samen (durven) te veranderen, door het geleerde toe te passen en daarmee nieuwe ideeën en collectieve ambities te verwezenlijken.
De Federatie Medisch Specialisten heeft samen met het Instituut voor Briljante Mislukkingen (IvBM) de ambitie om leerervaringen rond netwerkvorming te verzamelen en verspreiden. Door inzet van kwalitatief onderzoek zijn ervaringen en barrières (onzichtbare drempels) in de verschillende fasen van netwerkvorming geanalyseerd. In combinatie met de inbreng van kennis uit andere (netwerk) omgevingen is vervolgens dit leerinstrument ontwikkeld om deze barrières te beslechten. Dit om verenigingen te helpen hun netwerk vlot en zonder de bekende valkuilen te ontwikkelen.
De ontwikkeling van deze leeromgeving voor netwerkvorming rondom onderzoek in de zorg is onderdeel van een breder programma van het IVBM in de zorgsector. Het doel van het programma is om een bijdrage te leveren aan het verhogen van de effectiviteit en efficiëntie van de gezondheidszorg door het activeren en enthousiasmeren van professionals en organisaties om te leren van uitkomsten en de aanpak van innovatieprojecten én om het geleerde te borgen in de organisatie en in de sector (double-loop learning). Uiteindelijk willen wij bijdragen aan de zorgsector als evoluerend systeem.
Namens de Federatie Medisch Specialisten en het Instituut voor Briljante Mislukkingen hopen wij van harte dat deze Netwerkvoorbereider u ondersteuning biedt in het opstarten en ontwikkelen van uw onderzoeksnetwerk in de zorg. Wij nodigen u ook uit om mede via dit instrument kennis te blijven delen, onder andere door het plaatsen van reacties en het delen van ervaringen.
